Wysoki Sądzie - czyli sztuka wymowy sądowej

"Zdanie należy rozpocząć od razu od właściwej tezy, którą zamierza się uzasadnić, nie poprzedzając jej żadnymi nic nie znaczącymi słowami, ani też zbędnymi inwokacjami w rodzaju: "Wysoki Sądzie". To także jest błędem nagminnym, stale spotykanym u wielu obrońców, nawet legitymujących się wieloletnią praktyką. Słyszeliśmy kiedyś jednego ze starszych adwokatów, który w dziesięciominutowym przemówieniu użył wyrażenia "Wysoki Sądzie" - 78 razy. Trzeba przyjąć za zasadę, że inwokacji
"Wysoki Sądzie" (...) należy używać rzadko i jedynie w chwili, gdy się pragnie zwrócić uwagę kompletu sądzącego na myśl, tezę czy twierdzenie, do których mówca przywiązuje szczególną wagę. Częste, a więc i monotonne powtarzanie tej inwokacji przestaje pełnić jakąkolwiek funkcję, jest"zapchajdziurą"; zamiast wyrażać szacunek dla wyrokującego sądu na milę zalatuje jałowym pochlebstwem".


Fragment pochodzi z kultowej książki Romana Łyczywka i Olgierda Missuny "Sztuka wymowy sądowej". Książka została wydana dwukrotnie - w roku 1977 i 1982 (wydanie 2. ukazało się po śmierci mec. Missuny i zostało uzupełnione przez mec. Łyczywka). Aż prosi się o reedycję!


Zacytowane wyżej sława napisano ok. 35 lat temu. Fraza "Wysoki Sądzie" nadal pojawia się niezwykle często w wypowiedziach profesjonalnych pełnomocników. Niekiedy mam wrażenie, że gdyby wyciąć z nich inwokacje, "jak dotychczas" i zastrzeżenia w trybie 162, wówczas na sali zapanowałaby ... cisza.



PS Książkę można jeszcze gdzie niegdzie wyszukać (coraz trudniej). Zainteresowym podaję spis treści (wydanie 2):

1. Człowiek i słowo
2. Czy przeżywamy zmierzch mowy?
3. Wybrane kwestie historii wymowy sądowej
4. Rola i znaczenie ustnych wywodów przed sądem
5. Metodyka przygotowania przemówienia sądowego
6. Różne rodzaje przemówień sądowych
7. Struktura przemówienia sądowego
8. Taktyka przemówienia sądowego
9. Forma przemówienia sądowego
10. Pojęcie i granice słowa w przemówieniu sądowym
11. Technika wygłaszania przemówień
12. Szkolenie i samokształcenie w technice przemawiania
13. Prawo autorskie mówcy przemówienia sądowego
14. Przykład przemówień sądowych
15. Sztuka słuchania
Słowniczek zwrotów łacińskich
Bibliografia